Υλικό προς ανάγνωση “Κατανοώντας τα Εμπόδια στην Ίση Συμμετοχή των Γυναικών στο Πρόγραμμα (επαν)Εκπαίδευσης”

3.1 Ταυτοποίηση πολλών διαφορετικών εμποδίων που περιορίζουν την πρόσβαση συμμετοχής των γυναικών σε προγράμματα (επαν)εκπαίδευσης τα οποία βοηθούν στην εύρεση εργασίας σε ψηφιακό τομέα 

Υπάρχουν πολλά διαφορετικά εμπόδια που δημιουργούν προβλήματα σε σχέση με την πρόσβαση συμμετοχής των γυναικών σε προγράμματα (επαν)εκπαίδευσης τα οποία βοηθούν στην εύρεση εργασίας στον ψηφιακό τομέα. Ορισμένα από αυτά προσδιορίζονται παρακάτω:

  1. Παγιωμένα στερεότυπα και κουλτούρα: οι εγγενείς προκαταλήψεις προέρχονται από στερεότυπα φύλου και παραδοσιακές απόψεις για τους άνδρες και τις γυναίκες που περιορίζουν την ίση χρήση των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών (ICT) από τις γυναίκες και τη συμμετοχή τους στην (ψηφιακή) οικονομία γενικά. Από τότε που η IBM κυκλοφόρησε τον πρώτο της υπολογιστή το 1981, οι υπολογιστές έχουν συσχετιστεί ως «παιγνίδια για αγόρια». Αυτός ο ισχυρισμός προκλήθηκε σε μεγάλο βαθμό λόγω του πολιτισμού και της κοινωνίας που συνδέει το συμφέρον και την επιτυχία των υπολογιστών με τα αγόρια και τους άνδρες. Το πρόγραμμα σπουδών, οι προσδοκίες των εκπαιδευτικών, και η κουλτούρα αντικατοπτρίζουν τις πορείες των αγοριών στην πληροφορική, και επομένως υπάρχει αποδοχή των υποθέσεων της ανδρικής αριστείας και των ελλείψεων των γυναικών στον συγκεκριμένο τομέα.  
  2. Συμβολική εκπροσώπηση: οι γυναίκες σε βιομηχανίες που απαιτούν τεχνολογία είναι πιο πιθανό να αισθάνονται ως ξένα σώματα, από ότι οι άνδρες. Η απομόνωση και η περιθωριοποίηση που υφίστανται λόγω της μειοψηφίας αποτρέπουν το ισχυρό αίσθημα ότι ανήκουν σε ένα τέτοιο περιβάλλον και έτσι περιορίζουν την άσκηση επιρροής τους.
  3. Η έλλειψη προτύπων ενθαρρύνει τις γυναίκες να ψάξουν για απασχόληση στον ψηφιακό τομέα της αγοράς εργασίας.
  4. Ισχυρότερες αντιληπτές δυσκολίες για συμφιλίωση και εξισορρόπηση της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής.  
  5. Φοβία της Τεχνολογίας: η έλλειψη γνώσεων έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη δεξιοτήτων και αυτοπεποίθησης, και αντιπροσωπεύει ένα βασικό εμπόδιο στην πρόσβαση και χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών. Οι εγγενείς προκαταλήψεις και οι κοινωνικό-πολιτισμικοί κανόνες συμβάλλουν στη χαμηλή αυτοπεποίθηση και την έλλειψη κινήτρων.
  6. Ο διαδικτυακός εκφοβισμός και η διαδικτυακή παρενόχληση συμβάλλουν σε συχνές αναφορές ότι οι γυναίκες δεν αισθάνονται ασφαλείς ή άνετα όταν βρίσκονται στο επίκεντρο του διαδικτύου. Τέτοιες αρνητικές εμπειρίες στο διαδίκτυο, στα μέσα ενημέρωσης και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μπορούν να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ευημερία πολλών κοριτσιών και γυναικών, με αρνητικές επιπτώσεις στην αυτοπεποίθηση, την εμπιστοσύνη, και την ψυχική υγεία και τη σωματική τους ασφάλεια.
  7. Πρόσβαση και προσιτότητα σε προγράμματα (επαν)εκπαίδευσης: Οι γυναίκες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα εμπόδια όσον αφορά την αρχική πρόσβαση, την προσιτή τιμή των ψηφιακών υπηρεσιών και τη χρήση του ICT. Συνήθως, οι γυναίκες χρήστες αναπτύσσουν τις δεξιότητές στο σπίτι, στο χώρο εργασίας ή σε ένα αξιόπιστο τοπικό κοινοτικό περιβάλλον. Τα ψηφιακά μαθήματα που σχετίζονται με την εργασία είναι αρκετά ακριβά και οι γυναίκες έχουν λιγότερες ευκαιρίες να τα παρακολουθήσουν λόγω των χαμηλότερων μισθών τους. Επίσης, οι γυναίκες δεν διαθέτουν τις απαραίτητες πληροφορίες για δωρεάν μαθήματα.  
  8. Τοποθεσία: το χάσμα μεταξύ των φύλων τείνει να είναι μεγαλύτερο στις αγροτικές περιοχές των αναπτυσσόμενων οικονομιών. Οι γυναίκες και τα κορίτσια στις αγροτικές περιοχές είναι πολύ πιο πιθανό να ασχοληθούν με τη γεωργία.
  9. Η κοινωνική αποδοχή από τα μέλη της οικογένειες διαπιστώνεται ότι είναι ένας κρίσιμος παράγοντας για τα κορίτσια και τις γυναίκες όσον αφορά την ενεργή συμμετοχή τους στον ψηφιακό τομέα, και όταν επιδιώκουν εκπαιδευτικές και επαγγελματικές ευκαιρίες σε τεχνολογικούς τομείς.  
  10. Οι προσωπικές πεποιθήσεις έχουν αντίκτυπο επειδή καθορίζουν πόσο καλά οι μαθητές και οι μαθήτριες παρακινούν τον εαυτό τους και επιμένουν όταν αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Οι γυναίκες αναφέρουν ότι έχουν λιγότερες θετικές πεποιθήσεις για τις ικανότητές τους στα μαθηματικά και τις επιστήμες από ότι οι άνδρες, και οι γυναίκες είναι πολύ πιο πιθανό να εκφράσουν συναισθήματα άγχους για τα μαθηματικά από ότι οι άνδρες - ακόμη και όταν έχουν τις ίδιες επιδόσεις με αυτούς.

3.2 Τρόποι με τους οποίους οι μαθητευόμενες μπορούν να ξεπεράσουν τα εμπόδια στην (επαν)εκπαίδευση που είναι απαραίτητη για εργασία σε ψηφιακό τομέα  

Οι τέσσερις βασικοί τομείς που προσδιορίζονται ως μέρος μιας συστημικής προσέγγισης είναι:

  • ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών και καθιστώντας τους ενεργούς παράγοντες για την αλλαγή
  • αύξηση της αυτοπεποίθησης
  • αλλαγή συμπεριφοράς και προσδοκιών
  • αποτροπή των διακρίσεων και της βίας με βάση το φύλο  

Τα πιο βασικά μέτρα αποτροπής και μείωσης που εφαρμόζονται για να ξεπεραστούν τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στον ψηφιακό τομέα είναι τα ακόλουθα:

  1. Ενθάρρυνση και υποστήριξη της ανάπτυξης της αυτοπεποίθησης και συμπεριφορών των γυναικών σχετικά με τη χρήση ICT. Οι κυβερνήσεις, μαζί με τις κοινότητες, τις οικογένειες, και τους εκπαιδευτικούς, ενθαρρύνονται έντονα να βοηθήσουν στην αλλαγή συμπεριφορών που περιβάλλουν τις γυναίκες και τα κορίτσια σχετικά με τη χρήση ICT, τις σπουδές μαθημάτων STEM (επιστήμη, τεχνολογία, μηχανική και μαθηματικά), και την απασχόληση σε ψηφιακούς τομείς.
  2. Προώθηση προτύπων. Τα πρότυπα μπορούν να προωθηθούν με πολλούς τρόπους:

      • Οι γυναίκες εκπαιδευτικοί μπορούν να είναι πρότυπα για τις μαθήτριες αλλά και για τους μαθητές.
      • Δημιουργία εκστρατειών ευαισθητοποίησης για την καταπολέμηση των στερεότυπων, δίνοντας ορατότητα στις γυναίκες που είναι καταξιωμένες στους ψηφιακούς τομείς.  
      • Διασφάλιση της προβολής γυναικών σχετικές με το θέμα σε εκδηλώσεις, ομάδες με εμπειρογνώμονες, εκπαιδευτικό υλικό, και τα μέσα ενημέρωσης, είναι όλα ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία τέτοιου είδους ηγετών με ισχυρή γνώμη αλλά και προτύπων.

  1. Δικτύωση: συνδέοντας τις γυναίκες μέσω δικτύων τεχνολογίας και ενδυναμώνοντας η μια την άλλη.
  2. Καθοδήγηση: η καθοδήγηση είναι μία από τις πιο διαδεδομένες πρωτοβουλίες παγκοσμίως. Οι πρωτοβουλίες καθοδήγησης συμβάλλουν στη μείωση των επιπτώσεων του χάσματος αυτοπεποίθησης των γυναικών και της τάσης τους να έχουν πιο αδύναμα δίκτυα στον επαγγελματικό τομέα. Η καθοδήγηση μπορεί να γίνει σε ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον ή σε ένα επαγγελματικό περιβάλλον, και εντός εταιρειών ή με τρόπο διατομής.
  3. Ψηφιακός γραμματισμός και έκθεση στην τεχνολογία  
  4. Παροχή πρόσβασης στην τεχνολογία μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών ή τηλεφώνων, Ίντερνετ καφέ, αίθουσες εκπαίδευσης, και διαδικτυακά μαθήματα.  
  5. Αντίληψη των ασυναίσθητων προκαταλήψεων προκειμένου να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση και να βοηθηθεί να ξεπεραστούν βαθιά ριζωμένα πολιτισμικά και κοινωνικά στερεότυπα.
  6. Αύξηση της αυτοπεποίθησης των γυναικών σχετικά με την τεχνολογική και ψηφιακή καινοτομία.
  7. Λαμβάνοντας μέρος σε ατομικά ή ομαδικά μαθήματα. Διαδικτυακά μαθήματα για όσους ζουν σε αγροτικές περιοχές.  
  8. Προώθηση επιτυχημένων γυναικών και κοριτσιών από τον ψηφιακό τομέα σε καμπάνιες μέσω των οποίων μπορούν να παρουσιάσουν τις εμπειρίες τους και να μοιραστούν διαφορετικές απόψεις για το πώς μπορεί κάποιος/α να ακολουθήσει παρόμοιες σταδιοδρομίες.
  9. Δημιουργία hashtags στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που θα αποσκοπούν στην κατάρριψη των στερεότυπων.

3.3 Λόγοι και οφέλη της ίσης συμμετοχής των γυναικών στο πρόγραμμα (επαν)εκπαίδευσης που θα τις προετοιμάσει για εργασία σε ψηφιακό τομέα 

Η ψηφιακή μεταμόρφωση της κοινωνίας και της οικονομίας είναι ένα ασταμάτητο σύγχρονο φαινόμενο. Στην εποχή μας, το να έχει ένα άτομο ψηφιακές δεξιότητες, και το να έχει μια εταιρεία (π.χ.) προσωπικό με προσόντα ICT, είναι κάτι που θεωρείται απαραίτητο σε όλους τους τομείς της οικονομίας, όχι μόνο στον ICT τομέα. Η ψηφιακή επανάσταση θα σχηματίσει τον τρόπο με τον οποίο θα ζούμε και θα εργαζόμαστε στο μέλλον, και εάν οι γυναίκες μείνουν πίσω με το να μην είναι ενεργό μέρος αυτής της διαδικασίας, οι πατριαρχικές κατασκευές και δομές θα ενισχυθούν και θα διαιωνιστούν. Η συμμετοχή των γυναικών στον σχηματισμό της ψηφιακής μεταμόρφωσης θα έχει ως αποτέλεσμα κοινωνικές αλλαγές στο παρόν και στο μέλλον.

Επομένως, είναι απαραίτητο οι γυναίκες να συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα (επαν)εκπαίδευσης για να διατηρήσουν μια θέση στην αγορά εργασίας, για να γίνουν πιο ευέλικτες και περισσότερο της αρεσκείας των εργοδοτών. Επίσης, κάτι τέτοιο ενθαρρύνει την περαιτέρω προσωπική ανάπτυξη και διευρύνει τη σφαίρα των δεξιοτήτων. Αυτές οι δεξιότητες δεν είναι μόνο χρήσιμες στην καριέρα μιας γυναίκας, αλλά και στην προσωπική της ζωή. Επιπλέον, η παρακολούθηση ενός μαθήματος/κατάρτισης και η επίτευξή του αυξάνει και ενισχύει την αυτοπεποίθηση. Εάν η ισότητα στη ψηφιακή σφαίρα δεν επιτευχθεί, θα χάσουμε ταλέντο, όραμα, πόρους και πλούτο.  

3.4 Ιστορίες επιτυχίας για την εκπαίδευση των μαθητριών 

Είναι σημαντικό να εμπνεύσουμε τις γυναίκες να συμμετέχουν σε προγράμματα (επαν)εκπαίδευσης στον ψηφιακό τομέα, και η χρήση πρότυπων και ιστοριών επιτυχίας είναι ένα υπέροχο εργαλείο για κάτι τέτοιο. Ακολουθούν δύο παραδείγματα αλλά και ορισμένοι σύνδεσμοι με περισσότερες ιστορίες επιτυχίας που εμπνέουν.  

  • Η Andrea Jimenez Cisneros από το Περού γεννήθηκε σε μια συντηρητική οικογένεια όπου όλοι οι οικογενειακοί πόροι επενδύονταν στην εκπαίδευση των αγοριών. Η Andrea δεν μπορούσε να βασιστεί στο ότι θα φοιτούσε σε ένα πανεπιστήμιο λόγω οικονομικών περιορισμών, όμως δούλεψε πάρα πολύ σκληρά και τώρα είναι Υποψήφια Διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Royal Holloway του Λονδίνου, και παράλληλα ξεκίνησε μια καριέρα στην Τεχνολογία Πληροφοριών και Επικοινωνιών για Ανάπτυξη (ICT4D).
  • Η Afua Osei από την Γκάνα σπούδασε πολιτικές επιστήμες και κατάλαβε ότι ήθελε να βοηθήσει άλλες γυναίκες να βρουν τη δική τους καριέρα και έτσι ασχολήθηκε με κοινοτική εργασία. Η Afua προσελκύστηκε στην τεχνολογία λόγω της δυνατότητας δημιουργίας περιεχομένου που ξεπερνά τα εθνικά σύνορα και για να δώσει στους ανθρώπους τη δυνατότητα να αισθάνονται μέρος μιας κοινότητας, ακόμη και αν βρίσκονται σε φυσική απόσταση. Ξεκίνησε μια δουλειά σε μια διαφημιστική εταιρεία για κινητά τηλέφωνα, όπου ασχολήθηκε με την επιχειρηματική στρατηγική, και τελικά έγινε μια από τους συνιδρυτές της πλατφόρμας «She leads Africa» η οποία έχει δημιουργηθεί για να βοηθήσει τις νέες γυναίκες να επιλέξουν την καριέρα τους.  

Οι ιστορίες που αφορούν γυναίκες από όλο τον κόσμο, και ειδικά γυναίκες από τις αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες έχουν μεγαλύτερο χάσμα μεταξύ των φύλων, πιο συντηρητική προσέγγιση των γυναικών στον ψηφιακό τομέα, και μικρότερη πρόσβαση στην εκπαίδευση και την προσιτή τιμή των υπολογιστών, των τηλεφώνων κ.λπ., εμπνέουν πολύ και πρέπει να ενθαρρύνουν τα κορίτσια και τις γυναίκες να θέτουν και να επιτυγχάνουν τους στόχους τους.

Οι εκπαιδευτές ενηλίκων μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις ιστορίες επιτυχίας που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια του έργου Go-Digital για να παρακινήσουν τις μαθητευόμενες τους (https://godigital.lmlo.lt/success_stories.html?lang=en ).

Οι ενδιαφέρουσες ιστορίες ζωής των γυναικών που αλλάζουν την καριέρα τους στον ψηφιακό τομέα, οι προκλήσεις που έχουν αντιμετωπίσει και τα αποτελέσματα στα οποία έχουν καταλήξει κάνουν εντύπωση και ενθαρρύνουν άλλες γυναίκες. Όταν γίνεται χρήση αυτών των ιστοριών στη διαδικασία καθοδήγησης, οι εκπαιδευτές ενηλίκων ενδέχεται να βρουν ερωτήσεις για προσωπικό προβληματισμό που να είναι πραγματικά χρήσιμες για τη διαδικασία ενθάρρυνσης των γυναικών να ενδιαφερθούν για μια καριέρα στον ψηφιακό τομέα.

Επίσης, είναι σημαντικό να ψάξουμε για παραδείγματα γυναικών που άλλαξαν την καριέρα τους στον ψηφιακό τομέα, έτσι ώστε να χρησιμοποιήσουμε τέτοιες ιστορίες επιτυχίας ως πρότυπα για την παρακίνηση άλλων γυναικών.


Σύνδεσμοι για αυτοδιδασκαλία