Υλικό προς ανάγνωση "Χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους μάθησης ανάλογα με τις ικανότητες μάθησης των εκπαιδευόμενων γυναικών"

3.1 Η ποικιλία των μεθόδων μάθησης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με εκπαιδευόμενες γυναίκες

     

Ενεργός μάθηση είναι η μορφή μάθησης κατά την οποία ο εκπαιδευόμενος συμμετέχει ενεργά στη διαδικασία της μάθησης και λαμβάνει ανατροφοδότηση σε πραγματικό χρόνο.

Σε αντίθεση με την παθητική μάθηση, η ενεργός μάθηση δεν αφορά την παθητική ανάγνωση, ακρόαση ή παρακολούθηση για κατανάλωση πληροφοριών. Η ενεργός μάθηση απαιτεί συμμετοχή. Οι εκπαιδευόμενοι που μαθαίνουν διά βίου κατανοούν αυτήν την αρχή, επομένως έχουν προβάδισμα στην επιτυχία.

Βιωματική μάθηση είναι η μορφή μάθησης κατά την οποία ο εκπαιδευόμενος μαθαίνει κάνοντας και αναστοχαζόμενος για την επίδοσή του. Είναι ένας συνδυασμός πρακτικής εξάσκησης και αναστοχασμού.

Μερικές μέθοδοι μάθησης για τη μετατροπή της παθητικής μάθησης σε ενεργό μάθηση (όλες μπορούν να χρησιμοποιηθούν με εκπαιδευόμενες γυναίκες):

1. Υπογράμμιση και σημειώσεις

Συμβουλεύστε τις εκπαιδευόμενές σας να υπογραμμίσουν, να κρατήσουν σημειώσεις και να γράψουν τα δικά τους σχόλια κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης. Με αυτό τον τρόπο, συντελείται περισσότερο μια αμφίδρομη συνομιλία αντί για παθητική κατανάλωση περιεχομένου.

2. Αναστοχασμός και ερωτήματα

Μετά τη μάθηση, οι εκπαιδευόμενες μπορούν να αφιερώσουν λίγο χρόνο για να σκεφτούν πώς μπορούν να εφαρμόσουν τις γνώσεις αυτές στη ζωή τους. Μπορούν επίσης να κάνουν στον εαυτό τους ορισμένες ερωτήσεις, ώστε να επωφεληθούν στο μέγιστο από τη μάθηση. Ερωτήσεις όπως «Τι θα γινόταν αν…», «Πώς μπορώ να…», «Γιατί…» είναι μερικά παραδείγματα με τα οποία μπορεί να ξεκινήσουν.

3. Ιδεοθύελλα και παραγωγή ιδεών

Μερικές φορές χρειάζεται να είμαστε δημιουργικοί, για να παράγουμε ιδέες σχετικά με αυτό που μαθαίνουμε. Για να αρχίσετε, κάντε συνήθειά σας το να καταγράφετε τις ιδέες σας. Όσο περισσότερο εξασκείστε, τόσο περισσότερο δημιουργικοί θα γίνετε.

Μπορείτε επίσης να δημιουργήσετε νοητικούς χάρτες με τις πληροφορίες που έχετε μάθει, ώστε να τις συνοψίσετε στα βασικά σημεία.

4. Παρακολούθηση και μάθηση που βασίζεται στο παιχνίδι

Αυτή η μέθοδος είναι καλύτερη όταν εφαρμόζετε μια συνήθεια, ένα χαρακτηριστικό, ένα μάθημα, μια ρουτίνα κ.λπ. στη ζωή σας. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στιλό και χαρτί, μια εφαρμογή ή ένα υπολογιστικό φύλλο (εξαρτάται από το πόσο πολύπλοκη είναι η εργασία).

Αν θέλετε να το πάτε ένα βήμα πιο πέρα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την παιχνιδοποίηση και να ορίσετε βαθμούς, σήματα, ανταμοιβές, διαγωνισμούς κ.λπ. Αλλά να θυμάστε ότι η παιχνιδοποίηση δεν αφορά μόνο τα εξωτερικά κίνητρα – θα πρέπει επίσης να εξετάσετε τα εσωτερικά σας κίνητρα για μάθηση.

5. Συζήτηση και αξιολόγηση από ομοτίμους

Η συζήτηση ενός θέματος με μια ομάδα ή με έναν φίλο που το γνωρίζει καλά θα βοηθήσει στην εμβάθυνση της κατανόησής σας και μπορεί να σας εκθέσει σε νέες πληροφορίες. Μπορείτε επίσης να βρείτε μια διαδικτυακή κοινότητα με άτομα που ενδιαφέρονται για το ίδιο θέμα και να λάβετε υποστήριξη, βοήθεια, πληροφόρηση  κ.λπ.

Ένας παρόμοιος τρόπος να μάθετε είναι η αξιολόγηση από ομοτίμους μέσα στην ομάδα σας, όπου αξιολογείτε και δίνετε ανατροφοδότηση ο ένας στον άλλον.

6. Καθοδήγηση από μέντορα και στοχευμένη πρακτική

Ένας μέντορας μπορεί να σας βοηθήσει να επιταχύνετε τη μάθησή σας, επειδή μπορεί να σας δώσει άμεση ανατροφοδότηση για να διορθώσετε τα λάθη σας. Ένας μέντορας μπορεί να σας βοηθήσει να διορθώσετε αυτό που θα μπορούσε να σας πάρει χρόνια να διορθώσετε.

Οι μέντορες μπορούν επίσης να μετατρέψουν την παραδοσιακή πρακτική σε στοχευμένη πρακτική. Η στοχευμένη πρακτική έχει να κάνει με το να έχεις σύστημα και σκοπό πίσω από τις ώρες που αφιερώνεις στην εξάσκηση. Αντί για συνεχή επανάληψη χωρίς σκοπό, κάθε επανάληψη γίνεται μια εστιασμένη προσπάθεια για βελτίωση της απόδοσης και των δεξιοτήτων.

7. Βιωματική μάθηση

Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, η βιωματική μάθηση έχει να κάνει με το να βγαίνεις έξω στον πραγματικό κόσμο και να υιοθετείς μια φιλοσοφία του τύπου «έτοιμοι, πυρ, στοχεύσατε», αντί της φιλοσοφίας «έτοιμοι, στοχεύσατε, πυρ». Πολλές φορές, χρειαζόμαστε τη σοφία που θα μας δώσουν οι δικές μας εμπειρίες, τις οποίες δεν μπορούμε να αποκτήσουμε διαβάζοντας βιβλία ή ακούγοντας διαλέξεις.

Επομένως, μην περιμένετε μέχρι να μαζέψετε όλες τις πληροφορίες που υπάρχουν. Αντ’ αυτού, μπείτε στον πραγματικό κόσμο χωρίς να έχετε πλήρη γνώση και μάθετε από την εμπειρία σας μέσω συνεχούς αναστοχασμού και ανατροφοδότησης.

8. Επαναλαμβανόμενη έκθεση

Η πολυπλοκότητα ενός θέματος ή το πάθος που έχετε για αυτό μπορεί να σας κάνει να θέλετε να εμβαθύνετε όσο περισσότερο γίνεται σε αυτό. Αν ανήκετε σε αυτά τα άτομα, η επαναλαμβανόμενη έκθεση από διαφορετικές οπτικές είναι ο καλύτερος τρόπος για να μάθετε και να επεκτείνετε τις γνώσεις σας.

Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να μαθαίνετε για αυτά τα θέματα με παθητικό τρόπο. Καθώς βελτιώνεστε, σκεφτείτε πώς μπορείτε να εμβαθύνετε τις γνώσεις σας, για να γίνετε άριστος γνώστης του θέματος.

9. Επίκαιρη μάθηση

Η επίκαιρη μάθηση είναι η μάθηση για θέματα που σχετίζονται με την παρούσα φάση της ζωής σας. Για παράδειγμα, αν ξεκινάτε μια επιχείρηση, θα μάθετε πολλά για αυτό το θέμα σε εκείνη τη φάση της ζωής σας.

Θα μπορούσατε επίσης να αποθηκεύετε και να οργανώνετε πληροφορίες τις οποίες γνωρίζετε ότι θα χρειαστείτε αργότερα. Η δημιουργία ενός αρχείου θα σας επιτρέψει να έχετε εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες.

10. Ενεργή ανάκληση

Η ενεργή ανάκληση είναι μια μέθοδος που σας βοηθά να απομνημονεύσετε πληροφορίες για ένα θέμα, μεταφέροντας τις από τη βραχυπρόθεσμη μνήμη στη μακροπρόθεσμη μνήμη.

11. Έλεγχος και αυτοαξιολόγηση

Το τελευταίο κομμάτι του παζλ είναι να αξιολογήσετε τον εαυτό σας. Αυτό είναι ένα απαραίτητο συμπλήρωμα στη μάθηση και την πρακτική εξάσκηση.

Χρειάζεται πειθαρχία και θάρρος να παραδεχθούμε ότι δεν καταλαβαίνουμε ή ότι δυσκολευόμαστε να κάνουμε κάτι. Αυτό είναι ένα από τα χειρότερα λάθη που μπορεί να κάνει ένας εκπαιδευόμενος, γιατί πρέπει να έχει γερές βάσεις προτού προχωρήσει στο επόμενο επίπεδο.

Επομένως, όταν μαθαίνετε, πρέπει να κάνετε το επιπλέον βήμα να αξιολογήσετε τον εαυτό σας, ώστε να βελτιώσετε τις γνώσεις σας και να αναπτυχθείτε γρηγορότερα. Με αυτό τον τρόπο θα μάθετε ποια είναι τα δυνατά και αδύνατα σημεία σας, ώστε να ξέρετε σε τι να εστιάσετε.

 

Η γνώση για ένα θέμα ή η απόκτηση μιας δεξιότητας είναι τέχνη. Οι εκπαιδευόμενες πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι εύκολο να ξεγελάσουν τους εαυτούς τους και να μαθαίνουν με παθητικό και όχι ενεργό τρόπο τις περισσότερες φορές. Εδώ είναι που καθίστανται χρήσιμες οι πιο πάνω μέθοδοι, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν τις εκπαιδευόμενες να βελτιωθούν στην τέχνη της εκμάθησης σε θέματα πληροφορικής.

 

3.2  Καθοδήγηση των εκπαιδευόμενων γυναικών, ώστε να ανακαλύψουν τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουν καλύτερα

Τα στιλ μάθησης περιγράφουν τις ατομικές προτιμήσεις για τον τρόπο μάθησης και διατήρησης των νέων πληροφοριών. Ο προσδιορισμός του μαθησιακού μας στιλ περιλαμβάνει την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο τείνουμε να μαθαίνουμε πιο αποτελεσματικά. Οι εκπαιδευόμενες μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτές τις πληροφορίες προς όφελός τους όταν μελετούν, εφαρμόζοντας μαθησιακές προσεγγίσεις που λειτουργούν καλά για τις ίδιες, όπως για παράδειγμα να γράφουν σημειώσεις, να δημιουργούν εννοιολογικούς χάρτες, να χρησιμοποιούν μοντέλα ή να διαβάζουν μεγαλόφωνα. Γνωρίζοντας ποιο είναι το στιλ μάθησής τους διευκολύνουν τη διαδικασία μάθησής τους, για παράδειγμα το να θυμούνται πληροφορίες ή το να αποκτούν καινούργιες δεξιότητες.

Υπάρχουν πολλά διαφορετικά μοντέλα για τα στιλ μάθησης, τα οποία προσπαθούν να εξηγήσουν τις μαθησιακές διαφορές μεταξύ των ατόμων. Ένα από τα πιο ευρέως γνωστά είναι το μοντέλο VARK, το οποίο περιλαμβάνει το Οπτικό, το Ακουστικό, την Ανάγνωση/γραφή και το Κιναισθητικό στιλ μάθησης – αυτά περιγράφονται αναλυτικά παρακάτω. Ενθαρρύνετε τις εκπαιδευόμενές σας να αναστοχαστούν σχετικά με τις δραστηριότητες που τείνουν να προτιμούν κατά τη μελέτη, ώστε να προσδιορίσουν σε ποιο στιλ μάθησης ανήκουν. Σημειώστε ότι οι εκπαιδευόμενές σας μπορεί να χρησιμοποιούν περισσότερα από ένα στιλ μάθησης.

VARK

Πηγή:
https://www.uow.edu.au/student/learning-co-op/effective-studying/identify-your-learning-style/  

Οπτικό

Οι εκπαιδευόμενοι που προτιμούν το οπτικό στιλ μαθαίνουν μέσω της όρασης. Αυτοί επωφελούνται από:

  • Εικόνες και διαγράμματα
  • Γραφικά και οπτικά βοηθήματα
  • Διαγράμματα
  • Χάρτες
  • Εννοιολογικούς χάρτες
  • Κάρτες

Ακουστικό

Οι εκπαιδευόμενοι που προτιμούν το ακουστικό στιλ μαθαίνουν μέσω της ακοής. Αυτοί επωφελούνται από:

  • Ακρόαση
  • Ομιλία
  • Ομαδικές συζητήσεις
  • Προφορική επανάληψη
  • Ηχογραφήσεις
  • Μνημονικές συσκευές

Ανάγνωση/γραφή

Οι εκπαιδευόμενοι αυτού του στιλ μαθαίνουν μέσω της γραφής και της ανάγνωσης. Αυτοί επωφελούνται από:

  • Ανάγνωση
  • Γραφή
  • Δημιουργία λεπτομερών σημειώσεων
  • Το να ξαναγράφουν σημειώσεις για επανάληψη
  • Προβολή σημειώσεων σε λεκτική μορφή

Κιναισθητικό

Οι εκπαιδευόμενοι που προτιμούν το κιναισθητικό στιλ μαθαίνουν μέσω της αφής. Αυτοί επωφελούνται από:

  • Κίνηση
  • Ανάγλυφες αναπαραστάσεις
  • Μοντέλα και υλικά
  • Σωματική αλληλεπίδραση
  • Πρακτικές προσεγγίσεις
  • Εμπειρία και πρακτική

3.3 Μέθοδοι μάθησης ανάλογα με τις ικανότητες των εκπαιδευόμενων γυναικών

Ο εκπαιδευτής πρέπει να προτείνει τις κατάλληλες μεθόδους μάθησης που συμβαδίζουν με τις ικανότητες και προτιμήσεις μάθησης των εκπαιδευόμενων. Για παράδειγμα, για τις εκπαιδευόμενες που μαθαίνουν οπτικά, ο εκπαιδευτής μπορεί να προτείνει:

  • Υπογράμμιση κύριων σημείων με χρωματιστά στιλό ή μαρκαδόρους υπογράμμισης.
  • Επίλυση προβλημάτων βήμα προς βήμα, ώστε όλα να είναι ξεκάθαρα οπτικά.
  • Χρήση διαγραμμάτων, συμβόλων, σχημάτων και γραφικών, που θα βοηθήσουν στη διατήρηση των πληροφοριών.
  • Παροχή πρόσβασης σε εργαλεία πολυμέσων και διαδραστικών παιχνιδιών.

Για τις εκπαιδευόμενες που μαθαίνουν ακουστικά, ο εκπαιδευτής μπορεί να προτείνει:

  • Μελέτη με μια φίλη.
  • Ηχογράφηση και αναπαραγωγή σημειώσεων, αντί για γράψιμο στο χέρι.
  • Μεγαλόφωνο διάβασμα κειμένου, ειδικά επικεφαλίδες και βασικά σημεία.
  • Επανάληψη φράσεων για διατήρησή  τους στη μνήμη.

Για τις εκπαιδευόμενες που μαθαίνουν διαβάζοντας/γράφοντας, ο εκπαιδευτής μπορεί να προτείνει:

  • Λήψη σημειώσεων κατά τη διάρκεια του μαθήματος.
  • Ανάγνωση υλικού, λήψη σημειώσεων κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης.
  • Επαναλαμβανόμενη ανάγνωση υλικού.

Για τις εκπαιδευόμενες που μαθαίνουν κιναισθητικά, ο εκπαιδευτής μπορεί να:

  • Προτείνει βόλτες, παρακολούθηση και συμμετοχή.
  • Ενισχύσει τη μάθηση με πρακτικές ασκήσεις, για παράδειγμα προγραμματισμό, πρακτική εξάσκηση με εφαρμογές.
  • Τις ενθαρρύνει να κάνουν πραγματικά πειράματα με βάση αυτά που έχουν μάθει, για παράδειγμα γραφικό σχεδιασμό, δημιουργία βίντεο, κ.λπ.

Επίσης, θα μπορούσε να είναι ένας συνδυασμός διαφορετικών μεθόδων, σύμφωνα με τις προτιμήσεις των εκπαιδευόμενων.

3.4  Οι πιο σημαντικοί τομείς μάθησης για τις εκπαιδευόμενες γυναίκες

Είναι σημαντικό να εντοπίσετε ποιοι είναι οι πιο σημαντικοί τομείς μάθησης για τις εκπαιδευόμενες γυναίκες κατά τη διάρκεια της καθοδήγησης για το θέμα της ψηφιακής αγοράς, ώστε να τις βοηθήσετε να πετύχουν τους στόχους τους.

Μια πρόσφατη κατηγοριοποίηση της ΕΕ αναφέρει τρεις βασικές κατηγορίες ψηφιακών δεξιοτήτων και ικανοτήτων για εκπαιδευόμενους/πολίτες:

●   Ψηφιακή ικανότητα: γνωστή και ως ψηφιακός γραμματισμός. Αναφέρεται σε ένα σύνολο βασικών ψηφιακών δεξιοτήτων, που περιλαμβάνουν τον γραμματισμό των πληροφοριών και δεδομένων, την ηλεκτρονική επικοινωνία και συνεργασία, τη δημιουργία ψηφιακού περιεχομένου, την ασφάλεια και την επίλυση προβλημάτων. Η ψηφιακή ικανότητα αφορά την ικανότητα εφαρμογής αυτών των ψηφιακών δεξιοτήτων (γνώσεις και στάσεις) με αυτοπεποίθηση και έναν κριτικό και υπεύθυνο τρόπο σε ένα καθορισμένο πλαίσιο (π.χ. εκπαίδευση). Από το 2006, η ψηφιακή ικανότητα είναι μία από τις οκτώ βασικές ικανότητες στην ΕΕ για τη δια βίου μάθηση.

●   Ψηφιακές δεξιότητες για συγκεκριμένες εργασίες: ένα σύνολο συγκεκριμένων ψηφιακών δεξιοτήτων για όσους ασχολούνται με εργασίες όπως χρήση και συντήρηση ψηφιακών εργαλείων, π.χ. τρισδιάστατοι εκτυπωτές, λογισμικό CAD και ρομπότ.

●   Ψηφιακές δεξιότητες για επαγγελματίες των ΤΠΕ: ένα σύνολο προηγμένων, εξαιρετικά εξειδικευμένων, ψηφιακών δεξιοτήτων για όσους ασχολούνται με τα επαγγέλματα ΤΠΕ, για παράδειγμα προγραμματιστές και ειδικούς στην ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, που αναμένεται όχι μόνο να χρησιμοποιήσουν νέες τεχνολογίες, αλλά και να καινοτομήσουν στον τομέα των ΤΠΕ και να δημιουργήσουν νέες λύσεις.

Οι εκπαιδευόμενες θα πρέπει να εξοικειωθούν με τις ψηφιακές ικανότητες και να καθοδηγηθούν ώστε να εντοπίσουν τα δυνατά και αδύναμα τους σημεία. Έτσι, θα μπορούν να επιλέξουν τα καταλληλότερα μαθήματα κατάρτισης και θα αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες για τον ψηφιακό τομέα.



Σύνδεσμοι για την αυτόνομη μάθηση

https://medium.com/skilluped/13-learning-methods-to-learn-smarter-and-grow-faster-20b8ac7b2b4a

Μαθησιακά στιλ https://www.mindtools.com/mnemlsty.html

https://www.uow.edu.au/student/learning-co-op/effective-studying/identify-your-learning-style/

https://www.rasmussen.edu/degrees/education/blog/types-of-learning-styles/

https://www.mentalup.co/blog/what-are-the-learning-styles

Ψηφιακές δεξιότητες και ικανότητες, και ψηφιακή και διαδικτυακή μάθηση