Υλικό προς ανάγνωση "Σεβασμός στην πολιτισμική πολυμορφία"

5.1 Σημασία και οφέλη του σεβασμού της πολιτισμικής πολυμορφίας 

Όταν έχετε να αντιμετωπίσετε εκπαιδευόμενες από διαφορετικά πολιτισμικά υπόβαθρα, είναι σημαντικό ως καθοδηγητές να αναγνωρίζετε τη σημασία και τα οφέλη του σεβασμού της πολιτισμικής πολυμορφίας. Η πολιτισμική πολυμορφία είναι σημαντική επειδή στη χώρα μας, στους χώρους εργασίας και στα σχολεία υπάρχουν ολοένα και περισσότερα άτομα από διάφορες πολιτισμικές, φυλετικές και εθνοτικές ομάδες. Μπορούμε να μάθουμε πολλά ο ένας από τον άλλον, αλλά, πρώτα, πρέπει να φτάσουμε σε ένα αμοιβαίο επίπεδο κατανόησης. Με την απόκτηση γνώσεων για άλλους πολιτισμούς μπορούμε να κατανοήσουμε τις διαφορετικές προοπτικές για τον κόσμο μέσα στον οποίο ζούμε και να καταρρίψουμε αρνητικά στερεότυπα και προσωπικές προκαταλήψεις για διαφορετικές ομάδες.

Επιπλέον, η πολιτισμική πολυμορφία μάς βοηθά να αναγνωρίζουμε και να σεβόμαστε «τρόπους ύπαρξης» που δεν συμβαδίζουν απαραίτητα με τον δικό μας. Έτσι, ενώ αλληλεπιδρούμε με άλλα άτομα, μπορούμε να χτίσουμε γέφυρες εμπιστοσύνης, σεβασμού και κατανόησης ανάμεσα στους πολιτισμούς. Επιπλέον, αυτή η πολυμορφία κάνει τη χώρα μας ένα πιο ενδιαφέρον μέρος για να ζούμε, καθώς άνθρωποι από διαφορετικούς πολιτισμούς συνεισφέρουν με νέες γλωσσικές δεξιότητες, νέους τρόπους σκέψης, νέες γνώσεις και διαφορετικές εμπειρίες.

Πώς μπορείτε να υποστηρίξετε την πολιτισμική πολυμορφία;

  • Αυξήστε το επίπεδο κατανόησής σας για άλλους πολιτισμούς αλληλεπιδρώντας με άτομα εκτός της δικής σας κουλτούρας.
  • Αποφύγετε την προσπάθεια για επιβολή των δικών σας αξιών σε άλλα άτομα, καθώς αυτές μπορεί να συγκρούονται ή να είναι ασύμβατες με άλλους πολιτισμούς.
  • Αναγνωρίστε και κατανοήστε ότι οι έννοιες στα επαγγέλματα με στόχο την παροχή βοήθειας σε άλλα άτομα, όπως η έννοια της οικογένειας, οι ρόλοι των φύλων, η πνευματικότητα και η συναισθηματική ευεξία, διαφέρουν σημαντικά από πολιτισμό σε πολιτισμό και επηρεάζουν τη συμπεριφορά.
  • Προωθήστε τη χρήση υλικών στους χώρους εργασίας και στα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, τα οποία είναι αντιπροσωπευτικά των διαφορετικών πολιτισμικών ομάδων που υπάρχουν στην τοπική κοινότητα και την κοινωνία γενικότερα.
  • Να παρεμβαίνετε κατάλληλα όταν διαπιστώνετε ότι κάποια άτομα συμπεριφέρονται με προσβλητικό τρόπο απέναντι σε άτομα από διαφορετικούς πολιτισμούς, δείχνουν μεροληψία ή εκφράζουν προκαταλήψεις.
  • Να είστε προορατικοί και να ακούτε, να αποδέχεστε, αλλά και να είστε δεκτικοί σε διαφορετικούς ανθρώπους και ιδέες.


Σύνδεσμοι για την αυτόνομη μάθηση

Οφέλη και προκλήσεις της πολιτισμικής πολυμορφίας

Οφέλη:

  1. Οι διαφορετικές πολιτισμικές προοπτικές μπορούν να εμπνεύσουν τη δημιουργικότητα και να προωθήσουν την καινοτομία.
  2. Η γνώση και η καλύτερη κατανόηση της τοπικής αγοράς καθιστούν μια επιχείρηση πιο ανταγωνιστική και κερδοφόρα.
  3. Πολιτισμική ευαισθησία, καλύτερη κατανόηση και τοπικές γνώσεις σημαίνουν υψηλότερη ποιότητα, στοχευμένο μάρκετινγκ.
  4. Η αξιοποίηση ταλέντων από μια πολιτισμικά πολύμορφη δεξαμενή υποψηφίων δίνει τη δυνατότητα σε έναν οργανισμό να προσελκύει και να διατηρεί στο προσωπικό της τα καλύτερα ταλέντα.
  5. Μια πολύμορφη βάση δεξιοτήτων παρέχει τη δυνατότητα σε έναν οργανισμό να προσφέρει ένα ευρύτερο και πιο ευέλικτο φάσμα προϊόντων και υπηρεσιών.
  6. Οι πολύμορφες ομάδες είναι πιο παραγωγικές και αποδίδουν καλύτερα.

Προκλήσεις:

  1. Οι συνάδελφοι από κάποιες κουλτούρες μπορεί να είναι λιγότερο πιθανό να εκφράζουν τις απόψεις τους.
  2. Η ενσωμάτωση σε πολυπολιτισμικές ομάδες μπορεί να είναι δύσκολη λόγω προκαταλήψεων ή αρνητικών πολιτισμικών στερεοτύπων.
  3. Τα μηνύματα κατά την επικοινωνία σε επαγγελματικό συγκείμενο μπορεί να παρερμηνευτούν ή να είναι δύσκολο να κατανοηθούν μεταξύ ατόμων που μιλούν διαφορετικές γλώσσες και προέρχονται από διαφορετικούς πολιτισμούς.
  4. Η εξεύρεση πληροφοριών αναφορικά με τις απαιτήσεις βίζας, την εργατική νομοθεσία και το κόστος κάλυψης των απαιτήσεων στον χώρο εργασίας μπορεί να είναι δύσκολη.
  5. Διαφορετικές αντιλήψεις για την επαγγελματική εθιμοτυπία.
  6. Συγκρουόμενοι τρόποι εργασίας ανάμεσα στα μέλη των ομάδων.

 

5.2 Αντιμετώπιση των εκπαιδευόμενων γυναικών σύμφωνα με το πολιτισμικό τους υπόβαθρο

Οι πολιτισμικές διαφορές μπορούν να προκαλέσουν τεράστια απογοήτευση και να αποτελούν πραγματικό μυστήριο για πολλούς από εμάς. Ωστόσο, όταν κατανοούνται και αξιοποιούνται με εποικοδομητικό τρόπο, οι διαφορές αυτές παρέχουν μια αξιοσημείωτη πηγή πλούτου για αλληλεπιδράσεις, μάθηση και ανάπτυξη.

Η ενσωμάτωση της πολιτισμικής διάστασης στην καθοδήγηση δεν είναι μόνο απαραίτητη για την αύξηση της δυναμικής της κατά την εφαρμογή της καθοδήγησης στο σημερινό διαπολιτισμικό περιβάλλον, αλλά είναι και μια ευκαιρία να μάθουμε από εναλλακτικές πολιτισμικές προοπτικές για καίριας σημασίας τομείς, όπως η επικοινωνία, η σκέψη, ο χρόνος, η ισχύς, η ταυτότητα, ο σκοπός, η οργάνωση ή μια περιοχή. Η γεφύρωση της καθοδήγησης και της διαπολιτισμικότητας οδηγεί σε μια πιο δημιουργική και παγκόσμια μορφή καθοδήγησης.

Ως παγκόσμιοι καθοδηγητές, πρέπει να αντισταθείτε στην τάση να ασκείτε κριτική για τις διαφορές. Η παραδοσιακή καθοδήγηση έχει γενικά προωθήσει την αυτοπραγμάτωση ενισχύοντας έναν ατομικιστικό προσανατολισμό.

Στην περίπτωση της ομαδικής καθοδήγησης, είναι σημαντικό να υιοθετήσετε μια προσέγγιση που επιδιώκει ενεργά να αξιοποιήσει τόσο την ατομική όσο και την ομαδική διάσταση. Μια κάπως παράδοξη προσέγγιση από τον καθοδηγητή προς τα μέλη των ομάδων του είναι να τα προτρέπει κατά καιρούς να είναι εγωιστές. Η λογική αυτής της προσέγγισης στηρίζεται στο ότι η ατομική δέσμευση στην ομάδα είναι υψηλότερη στο βαθμό που οι ατομικές ανάγκες ικανοποιούνται στο πλαίσιο της ομάδας. Ο στόχος είναι να νομιμοποιηθούν οι ατομικές επιθυμίες και να τις χρησιμοποιήσετε ως κινητήριες δυνάμεις για ανάληψη δράσης. Τα μέλη, συνειδητά ή ασυνείδητα, πρέπει να έχουν λόγους σε προσωπικό επίπεδο για να συμμετέχουν ενεργά σε συλλογική δράση και να είναι πλήρως αφοσιωμένα στην επιτυχία της ομάδας.

Επίσης, οι επαρκείς καθοδηγητές αποφεύγουν την «αγελαία σκέψη» και την πίεση των ομοτίμων. Ο επιδέξιος συντονιστής μπορεί να μπει στον πειρασμό να χρησιμοποιήσει την πίεση των ομοτίμων για να χειραγωγήσει την ομάδα. Η χειραγώγηση είναι μια αρνητική μορφή επιρροής, καθώς το άτομο πείθεται να κάνει κάτι που δεν θέλει πραγματικά να κάνει. Η δέσμευση για παροχή υπηρεσιών σε κάθε άτομο και την ομάδα συνολικά απαιτεί την αποφυγή χρήσης της χειραγώγησης και της επιλογής σύντομων δρόμων για να πετύχετε τους δικούς σας στόχους. Σε μια ατομικιστική κουλτούρα κάτι τέτοιο απαιτεί χρόνο. Εάν δεν υπάρχει αρκετός χρόνος, τότε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια διαφορετική διαδικασία από την καθοδήγηση. Σε μια κολεκτιβιστική κουλτούρα, η έννοια των ατομικών αναγκών μπορεί να είναι λιγότερο έντονη και οι άνθρωποι μπορεί να καταλήξουν πιο εύκολα σε συναίνεση. Σε κάθε περίπτωση, η τέχνη της καθοδήγησης συνίσταται στη διερεύνηση και την ενσωμάτωση ατομικών και συλλογικών αναγκών στο σωστό επίπεδο.

Η αξιοποίηση της πολυμορφίας σημαίνει την αξιοποίηση των ορατών διαφορών, καθώς και των διαφορετικών απόψεων. Στην πραγματικότητα, η εστίαση σε νοοτροπίες και πολιτισμικούς προσανατολισμούς ενέχει το πλεονέκτημα της αποφυγής των παγίδων των στερεοτύπων. Λόγω της απουσίας της διαπολιτισμικής προσέγγισης, οι άνθρωποι συχνά αποτυγχάνουν να εκτιμήσουν τη μοναδικότητα των συνομιλητών τους και να αναπτύξουν αυθεντικές σχέσεις μαζί τους. Παραβλέπουν την πολλαπλή διάσταση της έννοιας του πολιτισμού (ανήκουμε ταυτόχρονα σε πολλές πολιτισμικές ομάδες: έθνος, επάγγελμα, φύλο, κλπ.) και τον δυναμισμό του (οι πολιτισμοί αλλάζουν).

Οι έρευνες επιβεβαιώνουν ότι η προώθηση της πολυμορφίας συνεπάγεται ότι δίνεται στους/στις εκπαιδευόμενους/-ες η ευκαιρία να αξιολογήσουν τους πολιτισμικούς τους προσανατολισμούς και να μάθουν να εφαρμόζουν διαφορετικές προοπτικές. Η αξιοποίηση της πολυμορφίας συμβάλλει στην αποτελεσματικότητα στον επιχειρηματικό κόσμο.

Οι εκπαιδευμένοι υποστηρικτές της διαπολιτισμικότητας είναι εξοικειωμένοι με τις πολιτισμικές διαφορές (σε αντίθεση με πολλούς καθοδηγητές σήμερα). Ωστόσο, αντιμετωπίζουν τις ακόλουθες προκλήσεις:

  • Πώς να διευρύνουν σε μόνιμη βάση την κοσμοθεωρία των ανθρώπων και να προωθήσουν σταθερές αλλαγές συμπεριφοράς μετά το πέρας της εκπαίδευσης.
  • Πώς να αποφεύγουν να δημιουργήσουν αντίθετα, ανεπιθύμητα αποτελέσματα εξαιτίας της ίδιας της διδασκαλίας για άλλους πολιτισμούς, καθώς πάντα υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθούν πολιτισμικά στερεότυπα αντί να οικοδομηθεί αμοιβαία κατανόηση (οι «Ιταλοί», οι «Ισπανοί», λες και όλοι οι Ιταλοί ή όλοι οι Ισπανοί θα μπορούσαν να ταιριάξουν στο ίδιο καλούπι).
  • Πώς να καθησυχάζουν τους ανθρώπους που αισθάνονται καταβεβλημένοι και αγχωμένοι όταν έρχονται αντιμέτωποι, σε καθημερινή βάση, με την πραγματικότητα των πολιτισμικών διαφορών ή του πολιτισμικού σοκ.

Συμπερασματικά, η γόνιμη ανταλλαγή ιδεών ανάμεσα στους κλάδους της διαπολιτισμικότητας και της καθοδήγησης προσφέρει νέες λύσεις σε αυτές τις προκλήσεις.